نحوه استیفای حق ضامن از شخص حقوقی
چنان‌چه شخص حقیقی با تودیع سند ملکی، ضامن شرکت تعاونی شود و شرکت از عهده دین خود بر نیاید و بانک محالٌ¬علیه نسبت به تملیک مورد ضمانت اقدام کرده باشد، نحوه استیفای حق ضامن از شرکت به چه صورت است؟ آیا می¬تواند از اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل نیز، متضامناً تقاضای استیفای حق خود کند؟
کلیه شرکت¬های تجاری مذکور در قانون تجارت، شخصیت حقوقی دارند و به موجب ماده 588 قانون مزبور، وقتی شرکت بر اساس قانون تشکیل شد، واجد شخصیت حقوقی می¬شود و این شخصیت دارای کلیه حقوق و تکالیف یک شخص حقیقی است؛ مگر حقوق و وظایفی مثل ابوت، بنوت و امثال آن که بالطبیعه فقط انسان ممکن است دارای آن باشد و همچنین شخصیت شرکت به عنوان شخصیت مستقل از اعضا و دارندگان سهام و با دارایی جداگانه، دارای اقامتگاه و تابعیت مختص خود بوده و به فعالیت می¬پردازد. به این ترتیب، ضمانت از شخص حقوقی مزبور، فقط به خود آن شرکت ارتباط پیدا می‌کند؛ مگر این‌که در قرارداد ضمان استنادی، ترتیب دیگری اتخاذ شده باشد و مراجعه ضامن به مضمونٌ¬عنه با مسئولیت تضامنی مدیران شرکت پیش-بینی و تصریح و به امضای دارندگان حق امضا در شرکت و مدیران رسیده باشد
شرکت، شخصیت حقوقی مستقل دارد و دارای اموالی است که متعلق به آن است، پس می¬توان شرکت را طرف دادخواست قرار داد و از اموال شرکت، حق خود را استیفا کرد. بر این اساس اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل، یک ترکیب اعتباری است که شرکت را تشکیل می¬دهند؛ لذا شخص مدیرعامل و هیأت مدیره مسئولیتی ندارند و آنچه که اهمیت دارد سرمایه شرکت است. مفهوم مخالف ماده 273 قانون تجارت حاکی از این است که مسئولیت تضامنی بین شخصیت حقیقی اعضای هیأت مدیـره و شرکت وجود ندارد.
اگر ناشی از قصور مدیران و هیأت مدیره بوده است، می‌توان آنها را طرف دادخواست قرار داد و حتی می¬توان در برخی موارد تعقیب کیفری کرد.